De 37-jarige Duitse journalist en documentairemaker Olga Liebke woont met haar dementerende vader in het Harzgebergte. Als haar vader plotseling flarden over zijn leven vertelt die haar volledig onbekend zijn, groeit Olga’s twijfel over de geschiedenis van haar familie. Ze gaat naar Polen, Litouwen en Belarus om dit te onderzoeken. 

De nomade is opgebouwd uit vijftien delen, die elk weer zijn onderverdeeld in een aantal hoofdstukken. Niewierra gebruikt drie verhaallijnen, van Olga in de ik-vorm, van twee KGB-agenten, en fragmenten uit een documentaire die een indringend interview bevat met een politiek gevangene uit de jaren ’90. Niewierra heeft een heel fijne schrijfstijl, die direct boeit. De enorme research die zij voor De nomade heeft gedaan, heeft geresulteerd in een levensecht verhaal, midden in een echte geschiedenis. Diepe indruk maken haar beschrijvingen van het leven in de DDR, Polen en de Baltische staten. En niet alleen de geschiedenis, maar ook de natuur is doorleefd beschreven. 

De angst en paniekaanvallen van Olga’s vader over het jarenlange verzwegen familieverleden zijn aangrijpend. Getriggerd door plotselinge, vreemde gebeurtenissen besluit Olga om naar Oost-Pruisen te gaan om een documentaire te maken. Tegelijkertijd zet ze alles op alles om haar eigen herkomst te achterhalen. De angst, het wantrouwen en het gevaar die daarmee gepaard gaan, maar ook haar doorzettingsvermogen en de absolute wil om te krijgen wat ze hebben wil, springen voortdurend door alle pagina’s heen naar boven. Ze rolt van de een uitdaging in de andere, het is verbazingwekkend hoe ze er telkens in slaagt zichzelf te redden uit benarde posities. Olga is zich er niet van bewust dat het gevaar voor haar persoonlijk veel dichterbij is dan ze kan bedenken. De lezer weet meer en is daardoor zelf onderdeel van het verhaal geworden. 

Niewierra vermengt feiten met fictie. Verpakt in dialoogvorm staat het verhaal bol van geschiedenislessen. Maar die leiden te veel af van het eigenlijke verhaal, op den duur voegen ze niets meer toe. Het zou met iets minder herhalingen of uitweidingen kunnen. Ook een beetje te veel wordt Niewierra’s hameren op de nauwe band tussen Olga en haar vader. Hier komt enige klefheid om de hoek kijken. De auteur zorgt voor spannende, verrassende ontwikkelingen, die de lezer in de greep houden. Na een onverwachte wending tegen het einde lijkt alles opgelost. Maar Niewierra is nog niet klaar, ze werkt toe naar een gigantische plottwist die alle verwachtingen tart. Olga’s verbijstering, haar totale paniek en pijn dringen tot diep in de vezels door. 

De nomade is een mooie thriller, geschreven in moderne, soms populaire taal, waardoor het nét literaire diepgang mist. Het verhaal is best ingewikkeld, met veel namen en persoonsverwisselingen. Een personenlijst zou echt welkom zijn geweest. Ondanks dat blijft De nomade boeien, van begin tot eind.