Het kwaad speelt in elk spannend boek een belangrijke rol: er gebeurt iets gruwelijks, meestal met dodelijke afloop, en één van de personages is daar verantwoordelijk voor. Die verantwoordelijke persoon vertoont niet zelden kenmerken van wat in de psychologie de donkere driehoek wordt genoemd.

De eerste hoek van die driehoek wordt gevormd door het narcisme. We kennen allemaal mensen die daarmee behept zijn, of waarvan wij dat in ieder geval vinden. Narcisten vinden zichzelf bijzonder en menen dat ze daarom meer rechten hebben dan andere mensen. Ze zijn egoïstisch en leven zich niet in anderen in. 

Dat gebrek aan empathie komt ook voor bij het tweede persoonlijkheidstype dat onderdeel uitmaakt van de donkere driehoek: psychopathie. Psychopaten zijn net als narcisten egoïstisch, daarnaast handelen ze impulsief en hebben geen last van hun geweten. Ze vinden het geen enkel probleem om anderen te benadelen.

Het machiavellisme vormt de derde punt van de driehoek. Die benaming is ontleend aan een Italiaanse filosoof en diplomaat die tijdens de Renaissance leefde, en in zijn geschriften zorgvuldig uiteenzette hoe je je medemens kan manipuleren. 

Iemand die anderen manipuleert, ziet hen als middel, als iets dat gebruikt mag worden om een bepaald doel te bereiken. Middel of doel was de werktitel voor de Young Adult thriller die deze maand bij Ploegsma verschijnt. Zoals in alle Young Adult boeken speelt ook in dit verhaal, dat inmiddels Vlinder heet, vriendschap een grote rol. Een goede vriend vindt jou belangrijk, die geeft om je welzijn en houdt rekening met jouw gevoelens en wensen. Die ziet je niet als middel om een ander doel te bereiken. 

Net als mijn laatste thriller voor volwassenen, De kliniek, heeft Vlinder een psychiatrische kliniek als decor. Dit keer is het een jeugdkliniek, waar jongeren verblijven die om allerlei redenen vast zijn gelopen en meer nog dan andere jongeren worstelen met levensvragen. Die worsteling leidt – zowel binnen als buiten de jeugdpsychiatrie – soms tot problemen.

De hoofdpersoon in Vlinder vraagt zich af of er situaties zijn waarin het geoorloofd is anderen tot op zekere hoogte te gebruiken. Hoor je als je uit eigen belang manipuleert in de donkere driehoek thuis? Is het anders als je het vanuit goede bedoelingen doet? 

‘Ah, goede bedoelingen,’ zegt een ander personage, als de hoofdpersoon zichzelf verdedigt door naar haar intenties te verwijzen. ‘Levensgevaarlijk.’